TÌM HIỂU VỀ ĐIỆN CỰC (ELECTRODE) VÀ KÊNH (CHANNEL) CỦA THIẾT BỊ CẤY GHÉP ỐC TAI ĐIỆN TỬ
Bộ cấy trong của hệ thống ốc tai điện tử có 1 dãy điện cực được phẫu thuật viên đặt vào bên trong ốc tai, để kích thích dây thần kinh thính giác, truyền tín hiệu lên não để cảm nhận âm thanh.
Có 2 khái niệm mà chúng ta quan tâm là số điện cực và số kênh của bộ cấy.
1/ Điện cực hay còn gọi là electrode:
Dãy điện cực bao gồm các điện cực riêng lẻ bằng kim loại. Những điện cực này phát ra dòng điện để kích thích dây thần kinh thính giác. Tùy theo vị trí ở trong ốc tai mà mỗi điện cực khi tạo ra kích thích điện sẽ giúp bệnh nhân cảm nhận các âm sắc khác nhau, ví dụ điện cực ở vùng đỉnh ốc tai sẽ phụ trách các âm trầm có tần số thấp và điện cực ở vùng đáy ốc tai sẽ phụ trách các âm có tần số cao.
Số lượng điện cực trên dãy điện cực sẽ khác nhau tùy theo hãng sản xuất. Dãy điện cực của AB có 16 điện cực, của Cochlear có 22, Oticon là 20 và Medel có 19 (dòng Flex)…
Phân bổ âm thanh theo vùng trong ốc tai
2/ Kênh hay còn gọi là Channel:
Dải âm thanh chúng ta nghe trải dài từ tần số thấp đến tần số cao như tất cả các phím của đàn piano. Kênh âm thanh được xem là 1 vùng tần số mà mỗi điện cực phụ trách, số kênh được tạo ra làm sao để bao phủ toàn bộ dải tần số mà con người có thể nghe. Như vậy về mặt lý thuyết thì 1 kênh tương ứng với 1 điện cực. Nhưng thực tế không phải vậy, 1 số điện cực do nằm quá gần nhau sẽ kích thích cùng 1 vùng đầu tận của dây thần kinh thính giác nên chỉ tương ứng với 1 kênh. Ví dụ thiết bị của Medel có 19 điện cực nhưng chỉ tạo ra 12 kênh, các hãng còn lại số kênh tương ứng với số điện cực (Oticon:20 kênh, Cochlear: 22 kênh). Về mặt lý thuyết thì càng nhiều kênh sẽ giúp bệnh nhân nghe chi tiết hơn.
Với dãy điện cực của AB, có 16 điện cực nhưng không tạo chỉ tạo ra 16 kênh. Do có 16 nguồn điện độc lập kích thích riêng từng điện cực, qua phần mềm xử lý sẽ tạo ra 7 kênh giao thoa (virtual channels) giữa 2 điện cực liền kề, nâng số kênh xử lý lên đến 120 kênh, giúp bệnh nhân nghe chi tiết hơn, rõ nét hơn, mỗi âm sắc tương thích với 1 phím đàn piano thay vì nghe hơi nhòe giữa 8 phím đàn.
Như vậy CÀNG NHIỀU KÊNH sẽ giúp bệnh nhân nghe chi tiết hơn, đối với trẻ nhỏ chưa có ngôn ngữ, việc nghe rõ và chi tiết giúp bé nói rõ, hạn chế ngọng sau cấy. Đối với người lớn, sẽ giúp phân biệt rõ lời nói trong môi trường ồn cũng như thưởng thức âm nhạc. Nhiều kênh có thêm ưu điểm là dự phòng trong trường hợp điện cực bị hỏng hoặc thiết bị không được đặt vào hết trong ốc tai.
